موزیکستان

نام : سیاوش قمیشی

نام اصلی : سیاوش قمیشی

متولد : ۲۱ خرداد ۱۳۲۴ در اهواز

وفات : در قید حیات

ملیّت : ایرانی

حوزه فعّالیّت : خواننده، موسیقیدان و آهنگساز

سبک : پاپ، ترنس، راک، بلوز و هاوس

سیاوش قمیشی زادهٔ ۲۱ خرداد ۱۳۲۴ در دزفول خوزستان، آهنگساز و خواننده سرشناس ایرانی مقیم لس آنجلس است. 

سیاوش قمیشی تاکنون ۱۸ آلبوم موسیقی و تعدادی تک آهنگ منتشر کرده‌است. 

سیاوش قمیشی اوّلین هنرمند ایرانی است که توانسته است هر چهار رکن ترانه، آهنگ، تنظیم و خوانندگی یک آهنگ را خود به تنهایی انجام بدهد، او به عنوان پایه گذار سبک موسیقی ترنس در ایران شناخته می‌شود. 

--»خانواده وی«--

تنها فرزند او علیرضا قمیشی خوانندهٔ مقیم ایران هست.

سیاوش قمیشی کوچکترین فرزند خانوادهٔ خویش است و دو برادر به نام‌های سیروس و سیامک و یک خواهر به نام سیمین دارد. 

سیاوش قمیشی در سن ۹ ماهگی به همراه خانواده از دزفول به تهران مهاجرت کرد. 

سیاوش ۶ سال داشت که یکی از برادرانش آکاردئون می‌آموخت و مادرش پیانو را زیر نظر یک معلّم روس به نام اُلگا می‌آموخت. او از شنیدن صدای نواختن آنها لذت بسیاری می‌برد و در حالی که کودک بود و پایش به پدال‌های پیانو نمی‌رسید به پشت ساز مادرش (پیانو) می‌نشست و با پدال‌های آن بازی می‌کرد. همین بازی‌ها به همراه صداهائی که از این ساز خارج می‌شد به او احساس خوبی می‌داد و رفته رفته سیاوش قمیشی به موسیقی علاقه‌ای ویژه پیدا کرد.

سیاوش قمیشی۱۲ سال داشت که هر روز از مسیر مدرسه تا خانه از جلوی یک مغازهٔ کفش فروشی رد می‌شد که در ویترینش یک گیتار برای تزئین دکور آویزان کرده بود. آن گیتار توجّه سیاوش را به خود تا جایی جلب کرد که یک روز او با پدرش راجع به خرید آن گیتار صحبت کرد امّا پدر با این موضوع مخالفت کرد. چندی بعد به مناسبت روز تولّد سیاوش، پدر از سر تصمیم خود بازگشت و همان گیتار را برای سیاوش خرید.

سیاوش قمیشی مدّتی با همان گیتار ناکوک به صورت غیر حرفه‌ای می‌نواخت تا اینکه روزی در یک کاباره که ویگن می‌خواند شرکت کرد. زمانی که ویگن آنتراکتی در میان اجرای خود داده بود، سیاوش قمیشی فرصت را غنیمت شمرد و نزد او رفت و نحوه کوک گیتار را از او پرسید. ویگن او را به پشت صحنه برد و کوک گیتار را به‌ او یاد داد. بعد از آن روز سیاوش قمیشی مدّت‌ها آهنگ‌های ویگن را گوش می‌کرد، می‌خواند و می‌نواخت.

--»آشنایی با ضیاء«--

سیاوش قمیشی۱۳ ساله بود که خواننده‌ای به نام ضیاء به او پیشنهاد داد تا به عنوان نوازنده گیتار با او که او هم گیتار می‌زد، همکاری کند. این بار هم پدر با سیاوش مخالفت کرد. بعدها سیاوش از ضیاء شعری گرفت و آهنگی را به صورت زمزمه روی آن گذاشت و ضیاء هم از آن استقبال کرد. سپس ضیاء آن را در رادیو اجرا کرد و آهنگ معروف شد؛ بنابراین سیاوش اوّلین آهنگ خود را با نام «ای قایقران» برای ضیاء خوانندهٔ معروف آن سال‌ها ساخت.

--»تحصیلات«--

در تابستان سال ۱۳۳۸ شمسی (۱۹۵۹ میلادی) برادر بزرگتر سیاوش قمیشی که از لندن به تهران آمده بود، هنگام بازگشت، سیاوش را نیز با خود به لندن برد. سیاوش که ۱۴ ساله بود به لندن نزد خواهر و برادرش رفت و در آنجا تحصیل کرد. سیاوش قمیشی سرانجام موّفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد موسیقی در رشته آهنگسازی از دانشگاه Royal Society of Arts واقع در لندن شد.

سیاوش قمیشی در ۲۵ سالگی در سال ۱۳۴۹ به ایران بازگشت. در ایران، او به عنوان آهنگساز برای رادیو کار کرد و همچون سال‌های گذشتهٔ اقامتش در لندن، در گروه‌های مختلفی از جمله The Rebels و Black cats فعّالیّت کرد.

سیاوش قمیشی سرانجام در سال ۱۳۵۷ (۱۹۷۸) و پس از انقلاب به همراه تعداد زیادی از هنرمندان ایران را ترک کرد. او ابتدا به انگلستان رفت و بعد از چند ماه، در سال ۱۹۷۹ به شهر لس آنجلس آمریکا رفت و تاکنون در این شهر اقامت دارد.  

--»وجه تمایز آثار او«--

اگر ۴ رکن اساسی آهنگ (Melody)، شعر، (Lyric) تنظیم (Compose) و صدای خواننده(Vocal) را در ساخت و اجرای یک ترانه به عنوان وجوه اصلی ترانه در نظر بگیریم، سیاوش قمیشی تنها هنرمندی ست که هر ۴ وجه ترانه اش با دیگر فعّالان موسیقی پاپ (Popular) ایران متفاوت است. 

نخستین وجه و شاید مهم ترین وجه تفاوت آثار سیاوش قمیشی در ملودی هایش نهفته است. ملودی هایی بسیار متأثر از موسیقی کلاسیک (اصیل) ایران و در عین حال مبتنی بر آکوردهای غیر معمول و کاملأ غیر ایرانی که ترکیبی عجیب و درخشان را از موسیقی ایرانی و غربی در قالب ترانه های پاپ (Popular) به وجود آورده است و همچون مهری برجسته، برداشت ناب سیاوش قمیشی را از هنر ایرانی با اشرافی جامع بر انواع موسیقی غیر ایرانی به نمایش می گذارد.

در بیشتر آهنگهای ساخته سیاوش قمیشی رگه هایی روشن و قوی ازموسیقی ایرانی را می توان یافت که گرچه روایت جزء به جزء موسیقی ردیفی ایران نیستند امّا به خوبی حسّ ایرانی بودن را حتّی در ذهن شنونده ی غیر حرفه ای متبادر می کنند و این هنر سیاوش قمیشی است که با گریز آگاهانه از تکرار سنّتی و نخ نما, ملودی های ظریف ایرانی را همچون تارهای طلا بر پیکره ی ترانه اش می بافد.

با کمی دقّت در آلبوم های سیاوش قمیشی میتوان بسیاری از برداشت های آزاد وی را از موسیقی کلاسیک ایران به وضوح مشاهده کرد. در واقع سیاوش قمیشی و هم نسلان موّفقش آموزش موسیقی را از کودکی به طور خودآگاه یا نا خودآگاه با موسیقی ناب ایرانی شروع کردند. شنیدن روزمره ی اجراها یبسیار موثّق و اصیل از بزرگان موسیقی ایران در سالهای ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ از رادیو تهران تجربه ای تکرار نشدنی برای هم نسلان سیاوش قمیشی به عنوان کودکان آن روزگار و بزرگان آینده موسیقی نوین ایران بود که به مرور پس از آشنایی با حوزه های دیگر، موسیقی عملی را از طریق مراجع و منابع کاملأ جدا آموزش دیده و تجربه می کردند.

--»آغاز کار حرفه ای«--

سیاوش قمیشی خود سالهای ۱۹۷۰ را در انگلستان (مهد موسیقی راک) گذرانده و آموزش موسیقی دیده است. موسیقی گروههای بزرگ غربی و شرایط زمانی مکانی فعّالیّت آنها را از نزدیک درک و لمس کرده و آثارشان را عملاً مشق و اجرا نموده است. این آمیختگی عملی سیاوش قمیشی با موسیقی روز دنیا در کنار ذهنیّت و ناخودآگاه انباشته از ملودی های موسیقی ایران، زمانی که منشاء خلق هنری قرار گرفتند ترکیبی نو و بدیع از ملودی و هارمونی را پدید آوردند که پیشتر همانندی نداشت. از این روست که موسیقی سیاوش قمیشی را یکی ازبهترین نمونه های هنر هم نسلانش می دانیم. او با برداشت ویژه اش از انواع موسیقی و با توجّه کامل به موزیک روز دنیا به ویژه در حیطه ی پروگرسیو تنظیم, صداسازی و میکسبه مرز نوآوری و خلّاقیّتی کامل رسیده و در بیان خود قوام و دوام یافته است.

همکاری با تنظیم کنندگانی آگاه و خوش ذوق که بعضا با وجودی که ایرانی نیستند، توانسته اند با موسیقی ایرانی ارتباط برقرار کنند و نکته سنجی شخص سیاوش قمیشی در استفاده ی آگاهانه و هوشمند از صداسازی های الکترونیک و ساوند افکت های عجیب و بجا در تنظیم قطعاتش، به موسیقی سیاوش تنوّعی خاص و رنگارنگی منحصر به فردی بخشیده است که موزیکالیته ی ترانه های او را به گونه ای بهتر و جذاب تر نمایان میکند.

از لحاظ شعری, ترانه هایی که سیاوش قمیشی برای کار انتخاب میکند چند ویژگی اساسی دارند که مهم ترین آنها سادگی و روانی کلام و دوری از پیچیدگی های معمّا گونه ی شعری است.

سیاوش قمیشی از دیرباز علاقه ای به استفاده از کلام روشنفکر مأبانه و غیر مردمی نداشته است و با انتخابی آگاه، به دام ابتذال ناشی از ساده پسندی و بی هویتی هم نیفتاده است. فضای ترانه های سیاوش قمیشی فضایی روشن و امیدبخش است، به دور از سایه های خاکستری و سیاه رایج در ترانه ی نوین ایران.

اعتراض موجود در ترانه های انتخابی سیاوش قمیشی هم نوع با موسیقی ای, اعتراضی سیاه و خمود نیست و از تلخی و شیرینی توأم برخوردار است. جالب این که متقابلاً در کارنامه ی هنری سیاوش به هیچ رو با ترانه های بی معنی و سبک سرانه هم مواجه نمی شویم. شادترین ترانه های سیاوش قمیشی, نه در کلام و نه در موسیقی به مرز انحطاط و ابتذال نزدیک نمیشوند و شعر و موسیقی ترانه های شاد او هم ا ز حدود تشخص, حجب و آبرومندی مأخوذ به حیا بیرون نمی روند.

--»مضامین ترانه های او«--

مضامین ترانه های سیاوش قمیشی عموماً مضامین و موضوعات عاطفی در حوزه زندگی فردی و اجتماعی اند و "عشق, زندگی و حرکت" در این میان نقش محوری و کلیدی دارند و داستان هر ترانه هم غالبأ با پایانی روشن و امید بخش همراه است. 

سیاوش قمیشی در شناخت و کشف ملودی پنهان در شعر استعدادی خداداد دارد و با قوّه ی درک ریتم بسیارخوب، ضرب آهنگ مناسب شعر و ملودی را برای کارش می یابد. به همین دلیل, در آلبومهای سیاوش قمیشی همه نوع ترانه با ریتم های گوناگون شنیده می شود، تنوعی که شنونده را دچار ملال ناشی از یکنواختی آلبوم نمی کند.

سیاوش قمیشی در اجرای ترانه هایش صاحب سبکی مشخص است. آشنایی عمیق با ملودی و تنظیم ترانه ای که آهنگ آنرا بر مبنای توان حنجره و نقاط ضعف و قوت صدای خود ساخته و ویژی های خاص صدایش اعم از تونالیته و موزیکالیته یصدا, نتیجه ی خوانندگی اش را بسیار درخشان و پر ثمر کرده است. صدای زخمی و خش دار سیاوش قمیشی , آمیخته با تحریرها و غلت ظریف آواز ایرانی جملات آهنگین را با صمیمیّت و احساسی ژرف و بی غش می خواند که گویی شعر و آهنگ تنیده بر هم, از جان خواننده بر می آیند و بردل شنونده می نشینند. به جرأت میتوان گفت هیچ آهنگسازی در موسیقی ترانه ی نوین ایران، در طی سی سال گذشته همانند سیاوش قمیشی حرکتی رو به جلو و کمال طلب با حفظ و افزایش روز افزون تعداد مخاطبان نداشته است.

ترانه های سیاوش قمیشی (ترانه به معنای جمع آهنگ و شعر و صدا) مخاطب عام دارد و این عمومیّت به ویژه در بین جوانان دیده میشود. شاید سیاوش قمیشی، تنها آهنگساز، خواننده ای ست که هر چه بیشتر کار میکند مخاطبان و علاقمندان جوان تری پیدا می کند و به زبان موسیقی به جوانان, زندگی, عشق و نشاط میبخشد، همچون دوستی همسن در خلوتشان میخواند و مانند پدری مهربان سنگ صبور درد های جوانی شان می شود.

همه ما نسل بعد از انقلاب در داخل و خارج کشور با صدای سیاوش قمیشی زندگی کرده ایم، عاشق شده ایم، گریسته ایم، خندیده ایم و نفس کشیده ایم. با او بوده ایم و او با ما بوده است.

موسیقی و صدای سیاوش قمیشی همچون زندگی اش ساده، روان و بی پیرایه است و به سادگی در ضمیر پاک جوانان می نشیند و شاید از این روست که جوانان بسیار دوستش می دارند چرا که جوانی مظهر سادگی و یکرنگی ست. سیاوش قمیشی مانند سرزمین زادگاهش انسانی آفتابی است, آفتاب وجودش بی غروب باد.

--»توجه«--

این آرشیو به همّت عوامل سایت موزیکستان و با زحمات بی بدیل مدیریت سایت تهیّه و برای دانلود خدمت شما عزیزان عرضه گردیده از کپی برداری بدون ذکر منبع جداً خودداری فرمایید.